Είναι αποδεδειγμένο πια, ότι ο φόβος εμποδίζει την ελεύθερη πρωτοβουλία. Η άσχημη οικονομική κατάσταση εκατομμυρίων ανθρώπων, οφείλεται, πέρα από κάθε αμφιβολία, σ’ αυτό που ονομάζουμε φόβο.
Το τρομαγμένο παιδί ψάχνει την αγαπημένη του μανούλα και προσκολλάται σ’ αυτήν αναζητώντας σιγουριά. Ο τρομαγμένος σύζυγος προσκολλάται στη σύζυγο του και νοιώθει ότι την αγαπά περισσότερο. Η φοβισμένη σύζυγος αναζητά τον σύζυγο της και τα παιδιά της και νοιώθει ότι τους αγαπά περισσότερο.
Από ψυχολογικής πλευράς φαίνεται πολύ αξιόλογο και ενδιαφέρον να γνωρίσουμε ότι ο φόβος ντύνεται συχνά με το ένδυμα της αγάπης.
Οι άνθρωποι που, εσωτερικά, έχουν πολύ λίγες πνευματικές αξίες, οι εσωτερικά φτωχοί άνθρωποι, ψάχνουν πάντοτε εξωτερικά για κάποιο πράγμα ικανό να τους ολοκληρώσει.
Οι εσωτερικά φτωχοί άνθρωποι ζουν πάντοτε δολοπλοκώντας, πάντα στην φλυαρία, την ανοησία, τις ζωικές απολαύσεις κλπ.
Οι εσωτερικά φτωχοί άνθρωποι, ζουν από φόβο σε φόβο και όπως είναι φυσικό, προσκολλώνται στο σύζυγο, στη γυναίκα, στους γονείς, στα παιδιά, στις ετοιμόρροπες και εκφυλισμένες παλιές παραδόσεις κλπ.
Κάθε ψυχολογικά φτωχός ηλικιωμένος που ασθενεί είναι συνήθως γεμάτος φόβο και γαντζώνεται με μια ατέλειωτη αγωνία στο χρήμα, στις οικογενειακές παραδόσεις, στα εγγόνια του, στις αναμνήσεις του κλπ., επιδιώκοντας έτσι τη σιγουριά. Αυτό είναι κάτι που όλοι μπορούμε να το αποδείξουμε, παρατηρώντας προσεκτικά τους γέροντες.
Κάθε φορά που οι άνθρωποι φοβούνται, κρύβονται πίσω από την προστατευτική ασπίδα της ευπρέπειας, συνεχίζοντας μια παράδοση, είτε της φυλής, είτε της οικογένειας, είτε του έθνους, κλπ.
Πραγματικά κάθε παράδοση δεν είναι παρά μια καθαρή επανάληψη, χωρίς καμία ουσία, κενή, χωρίς αληθινή αξία.
Όλοι οι άνθρωποι έχουν μια ορισμένη τάση να μιμούνται τους άλλους. Αυτή η ιδιότητα, να μιμούμαστε, είναι το αποτέλεσμα του φόβου.
Οι άνθρωποι που φοβούνται, μιμούνται όλους αυτούς στους οποίους προσκολλώνται. Μιμούνται το σύζυγο, τη σύζυγο, τα παιδιά, τ’ αδέλφια, τους φίλους που τους προστατεύουν κλπ.
Η μίμηση είναι το αποτέλεσμα του φόβου. Η μίμηση καταστρέφει ολοκληρωτικά την ελεύθερη πρωτοβουλία.
Στα δημοτικά, τα γυμνάσια και τα πανεπιστήμια, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες κάνουν το λάθος να διδάσκουν στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες αυτό που ονομάζεται μίμηση.
Στα μαθήματα ζωγραφικής και σχεδίου, διδάσκουν στους μαθητές να αντιγράφουν, να ζωγραφίζουν εικόνες δέντρων, σπιτιών, βουνών, ζώων, κλπ. Αυτό δεν είναι δημιουργία, είναι μίμηση, φωτογράφηση.
Να δημιουργείς, δεν είναι να μιμείσαι. Να δημιουργείς δεν είναι να φωτογραφίζεις. Να δημιουργείς, είναι να μεταφράζεις, είναι να μεταδίδεις δια μέσου του χρωστήρα και παραστατικά, το δέντρο που μας γοητεύει, την όμορφη δύση του ηλίου, την αυγή με τις άφατες μελωδίες της, κλπ.
Υπάρχει αληθινή δημιουργία στην Κινέζικη και Ιαπωνική τέχνη του Ζεν, στη μεταφυσική τέχνη και Ημί- μεταφυσική τέχνη.
Κανένας ζωγράφος του Τσαν και του Ζεν, δεν ενδιαφέρεται να μιμηθεί, να φωτογραφίσει.
Οι ζωγράφοι της Κίνας και της Ιαπωνίας αισθάνονται τη χαρά του να δημιουργείς, να δημιουργείς χωρίς σταματημό.
Οι ζωγράφοι του Τσαν και του Ζεν δεν μιμούνται, δημιουργούν και αυτό είναι η δουλειά τους.
Δεν ενδιαφέρει τους ζωγράφους της Κίνας και της Ιαπωνίας να ζωγραφίζουν ή να φωτογραφίζουν μία όμορφη γυναίκα, αυτό που τους αρέσει είναι να μεταδώσουν τη μεταφυσική ομορφιά της.
Αυτοί οι ζωγράφοι της Κίνας και της Ιαπωνίας δεν θα αντέγραφαν ποτέ μια όμορφη δύση του ηλίου, τους αρέσει να μεταφράζουν σε μεταφυσική ομορφιά, όλη τη γοητεία του λυκόφωτος.
Το σημαντικό δεν είναι να μιμούμαστε, να αντιγράφουμε σε μαύρο ή άσπρο. Το σημαντικό είναι να νοιώθουμε τη βαθιά σημασία της ομορφιάς και να ξέρουμε να τη μεταδίδουμε, αλλά γι’ αυτό, δεν πρέπει να υπάρχει φόβος, προσκόλληση σε κανόνες, σε παραδόσεις, ή φόβος για αυτό που λένε οι άλλοι ή για τις επιπλήξεις του δασκάλου.
Επείγει, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες να καταλάβουν την αναγκαιότητα, για τους σπουδαστές, να αναπτύξουν τη δημιουργική τους δύναμη.
Σαφώς, αποδεικνύεται ανόητο να διδάσκουν τους σπουδαστές να μιμούνται. Είναι καλύτερο να τους διδάσκουν να δημιουργούν.
Το ανθρώπινο ον είναι δυστυχώς ένα ρομπότ κοιμισμένο και ασυνείδητο, που ξέρει μόνο να μιμείται.
Αντιγράφουμε την ενδυμασία ενός άλλου ατόμου και σ’ αυτή τη μίμηση στηρίζονται τα διάφορα ρεύματα της μόδας. Μιμούμαστε τις συνήθειες των άλλων, έστω κι αν είναι εσφαλμένες.
Μιμούμαστε τα πάθη, μιμούμαστε οτιδήποτε είναι παράλογο, οτιδήποτε ζουν και επαναλαμβάνουν ασταμάτητα οι άλλοι κλπ.
Είναι ανάγκη, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες του σχολείου να διδάσκουν στους σπουδαστές να σκέπτονται μόνοι τους με τρόπο ανεξάρτητο.
Οι δάσκαλοι πρέπει να προσφέρουν στους σπουδαστές όλες τις δυνατότητες, που θα τους επιτρέψουν να πάψουν να είναι μιμητικά ρομπότ.
Οι δάσκαλοι πρέπει να παραχωρούν στους σπουδαστές τις καλύτερες ευκαιρίες για να αναπτύξουν τη δημιουργική τους δύναμη.
Είναι επείγον οι σπουδαστές να γνωρίσουν την αληθινή ελευθερία ώστε, χωρίς κανένα φόβο, να μπορούν να μαθαίνουν να σκέπτονται μόνοι τους, ελεύθερα. Ο νους που ζει σκλάβος του τι θα πουν, ο νους που μιμείται από φόβο μήπως παραβιάσει τις παραδόσεις, τους κανόνες, τα έθιμα, τις συνήθειες κλπ., δεν είναι ένας νους δημιουργικός, δεν είναι ένας νους ελεύθερος.
Ο νους των ανθρώπων μοιάζει μ’ ένα σπίτι κλειστό και σφραγισμένο με επτά σφραγίδες, ένα σπίτι όπου τίποτα το καινούργιο δεν μπορεί να φθάσει, ένα σπίτι όπου βασιλεύει μόνο ο θάνατος και ο πόνος.
Το καινούργιο μπορεί να έλθει μόνο εκεί όπου δεν υπάρχει φόβος, εκεί όπου δεν υπάρχει η μίμηση, εκεί όπου δεν υπάρχουν προσκολλήσεις στα πράγματα, στο χρήμα, στα πρόσωπα, στις παραδόσεις, στις συνήθειες κλπ.
Οι άνθρωποι ζουν σκλάβοι της δολοπλοκίας, της ζήλιας, των οικογενειακών εθίμων, των συνηθειών, της ακόρεστης επιθυμίας να κερδίσουν θέσεις και ν’ανέβουν, να σκαρφαλώσουν ως την κορυφή της κοινωνικής κλίμακας για να επιβάλλονται.
Οι καθηγητές πρέπει επειγόντως να διδάξουν στους σπουδαστές τους και τις σπουδάστριες, την αναγκαιότητα να μη μιμούνται πια, εκείνη την παλαιά, άχρηστη και εκφυλισμένη τάξη των πραγμάτων.
Είναι επείγον, οι μαθητές να μάθουν στο σχολείο να δημιουργούν ελεύθερα, να σκέπτονται ελεύθερα, να αισθάνονται ελεύθερα.
Οι σπουδαστές περνούν τα πιο όμορφα χρόνια της ζωής τους στο σχολείο αποκτώντας πληροφορίες, ωστόσο δεν τους μένει χρόνος να σκεφτούν πάνω σ’ όλα αυτά τα πράγματα.
Επί δέκα ή δεκαπέντε χρόνια περνούν στο σχολείο μια ζωή ασυνείδητων ρομπότ και βγαίνουν από το σχολείο με τη συνείδηση κοιμισμένη, αλλά αυτοί φεύγουν από το σχολείο πιστεύοντας ότι είναι πολύ έξυπνοι.
Το διανοητικό του ανθρώπινου όντος ζει εγκλωβισμένο μέσα σε συντηρητικές και αντιδραστικές ιδέες.
Το ανθρώπινο ον δεν μπορεί να σκεφθεί με τρόπο πραγματικά ελεύθερο, γιατί είναι γεμάτο φόβο.
Το ανθρώπινο ον φοβάται τη ζωή, φοβάται το θάνατο, φοβάται το τί θα πουν οι άλλοι, τις φλυαρίες, τις επιπλήξεις, φοβάται να χάσει την εργασία του, να παραβιάσει τους κανονισμούς, φοβάται μήπως κάποιος της πάρει το σύζυγο ή του κλέψει τη σύζυγο, κλπ.
Στο σχολείο μας μαθαίνουν να μιμούμαστε και βγαίνοντας απ’ αυτό, γινόμαστε μιμητές. Δεν έχουμε ελεύθερη πρωτοβουλία επειδή από τη στιγμή που θα βρεθούμε στα θρανία του σχολείου μας διδάσκουν να μιμούμαστε.
Οι άνθρωποι μιμούνται από φόβο για το τί μπορούν να πουν οι άλλοι, οι σπουδαστές μιμούνται επειδή οι δάσκαλοι, τους έχουν πραγματικά τρομοκρατήσει τους φουκαράδες τους σπουδαστές, απειλώντας τους κάθε στιγμή, απειλώντας τους με μια άσχημη παρατήρηση, απειλώντας τους με διάφορες τιμωρίες, απειλώντας τους με αποβολή κλπ.
Εάν θέλουμε πραγματικά να γίνουμε δημιουργοί, με την πιο βαθιά έννοια της λέξης, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλη αυτή τη σειρά μιμήσεων, που μας κρατά, δυστυχώς, παγιδευμένους.
Όταν θα είμαστε ικανοί να γνωρίσουμε όλη αυτή τη σειρά των μιμήσεων, όταν θα έχουμε αναλύσει λεπτομερειακά κάθε μια από τις μιμήσεις, θα γίνουμε συνειδητοί αυτών των πραγμάτων και η λογική συνέπεια θα είναι να γεννηθεί μέσα μας με τρόπο αυθόρμητο η δύναμη της δημιουργίας.
Απόσπασμα από το βιβλίο “Βασική Εκπαίδευση” του Α.Δ. Σαμαέλ Αούν Βεόρ