Η ΜΙΜΗΣΗ

Είναι αποδεδειγμένο πια, ότι ο φόβος εμπο­δίζει την ελεύθερη πρωτοβουλία. Η άσχημη οικονομική κατάσταση εκατομμυρίων ανθρώπων, οφείλεται, πέρα από κάθε αμφιβολία, σ' αυτό που ονομάζουμε φόβο.

Το τρομαγμένο παιδί ψάχνει την αγαπημένη του μανούλα και προσκολλάται σ' αυτήν αναζητώντας σιγου­ριά. Ο τρομαγμένος σύζυγος προσκολλάται στη σύζυγο του και νοιώθει ότι την αγαπά περισσότερο. Η φοβι­σμένη σύζυγος αναζητά τον σύζυγο της και τα παιδιά της και νοιώθει ότι τους αγαπά περισσότερο.

Από ψυχολογικής πλευράς φαίνεται πολύ αξιόλογο και ενδιαφέρον να γνωρίσουμε ότι ο φόβος ντύνεται  συχνά με το ένδυμα  της αγάπης.

Οι άνθρωποι που, εσωτερικά, έχουν πολύ λίγες πνευματικές αξίες, οι εσωτερικά φτωχοί άνθρωποι, ψά­χνουν πάντοτε εξωτερικά για κάποιο πράγμα ικανό να τους ολοκληρώσει.

Οι εσωτερικά φτωχοί άνθρωποι ζουν πάντοτε δολοπλοκώντας, πάντα στην φλυαρία, την ανοησία, τις ζωικές απολαύσεις κλπ.

Οι εσωτερικά φτωχοί άνθρωποι, ζουν από φόβο σε φόβο και όπως είναι φυσικό, προσκολλώνται στο σύζυ­γο, στη γυναίκα, στους γονείς, στα παιδιά, στις ετοι­μόρροπες και εκφυλισμένες παλιές παραδόσεις κλπ.

Κάθε  ψυχολογικά φτωχός ηλικιωμένος  που ασθενεί είναι συνήθως γεμάτος φόβο και γαντζώνεται με μια ατέλειωτη αγωνία στο χρήμα, στις οικογενειακές παρα­δόσεις, στα εγγόνια του, στις αναμνήσεις του κλπ., επιδιώκοντας έτσι τη σιγουριά. Αυτό είναι κάτι που όλοι μπορούμε να το αποδείξουμε, παρατηρώντας προσεκτικά τους γέροντες.

Κάθε φορά που οι άνθρωποι φοβούνται, κρύβονται πίσω από την προστατευτική ασπίδα της ευπρέπειας, συνεχίζοντας μια παράδοση, είτε της φυλής, είτε της οικογένειας, είτε  του έθνους, κλπ.

Πραγματικά κάθε παράδοση δεν είναι παρά μια κα­θαρή επανάληψη, χωρίς καμία ουσία, κενή, χωρίς αλη­θινή αξία.

Όλοι οι άνθρωποι έχουν μια ορισμένη τάση να μιμούνται τους άλλους. Αυτή η ιδιότητα, να μιμούμα­στε, είναι το αποτέλεσμα του φόβου.

Οι άνθρωποι που φοβούνται, μιμούνται όλους αυτούς στους οποίους προ­σκολλώνται. Μιμούνται το σύζυγο, τη σύζυγο, τα παιδιά, τ' αδέλφια, τους φίλους που τους προστατεύουν κλπ.

Η μίμηση είναι το αποτέλεσμα του φόβου. Η μίμη­ση καταστρέφει ολοκληρωτικά την ελεύθερη πρωτοβουλία.

Στα δημοτικά, τα γυμνάσια και τα πανεπιστήμια, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες κάνουν το λάθος να διδάσκουν στους σπουδα­στές και τις σπουδάστριες αυτό που ονομάζεται μίμηση.

Στα μαθήματα ζωγραφικής και σχεδίου, διδάσκουν στους μαθητές να αντιγράφουν, να ζωγραφίζουν εικόνες δέ­ντρων, σπιτιών, βουνών, ζώων, κλπ. Αυτό δεν είναι δημιουργία, είναι μίμηση, φωτογράφηση.

Να δημιουργείς, δεν είναι να μιμείσαι. Να δημι­ουργείς δεν είναι να φωτογραφίζεις. Να δημιουργείς, είναι να μεταφράζεις, είναι να μεταδίδεις δια μέσου του χρωστήρα και παραστατικά, το δέντρο που μας γοητεύει, την όμορφη δύση του ηλίου, την αυγή με τις άφατες μελωδίες της, κλπ.

Υπάρχει αληθινή δημιουργία στην Κινέζικη και Ιαπωνική τέχνη του Ζεν, στη μεταφυσική τέχνη και Ημί- μεταφυσική τέχνη.

Κανένας ζωγράφος του Τσαν και του Ζεν, δεν ενδιαφέρεται να μιμηθεί, να φωτογραφίσει.

Οι ζω­γράφοι της Κίνας και της Ιαπωνίας αισθάνονται τη χαρά του να δημιουργείς, να δημιουργείς χωρίς στα­ματημό.

Οι ζωγράφοι του Τσαν και του Ζεν δεν μιμούνται, δημιουργούν και αυτό είναι η δουλειά τους.

Δεν ενδια­φέρει τους ζωγράφους της Κίνας και της Ιαπωνίας να ζωγραφίζουν ή να φωτογραφίζουν μία όμορφη γυναίκα, αυτό που τους αρέσει είναι να μεταδώσουν τη μεταφυ­σική ομορφιά της.

Αυτοί οι ζωγράφοι της Κίνας και της Ιαπωνίας δεν θα αντέγραφαν ποτέ μια όμορφη δύση του ηλίου, τους αρέσει να μεταφράζουν σε μεταφυσική ομορφιά, όλη τη γοητεία του λυκόφωτος.

Το σημαντικό δεν είναι να μιμούμαστε, να αντι­γράφουμε σε μαύρο ή άσπρο. Το σημαντικό είναι να νοιώθουμε τη βαθιά σημασία της ομορφιάς και να ξέ­ρουμε να τη μεταδίδουμε, αλλά γι' αυτό, δεν πρέπει να υπάρχει φόβος, προσκόλληση σε κανόνες, σε παραδόσεις, ή φόβος για αυτό που λένε οι άλλοι ή για τις επιπλήξεις του δασκάλου.

Επείγει, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες να καταλάβουν την αναγκαιότητα, για τους σπουδαστές, να αναπτύξουν τη δημιουργική τους δύναμη.

Σαφώς, αποδεικνύεται ανόητο να διδάσκουν τους σπουδαστές να μιμούνται. Είναι καλύτερο να τους διδάσκουν να δημιουργούν.

Το ανθρώπινο ον  είναι δυστυχώς ένα ρομπότ κοιμι­σμένο και ασυνείδητο, που ξέρει μόνο να μιμείται.

Αντιγράφουμε την ενδυμασία ενός άλλου ατόμου και σ' αυτή τη μίμηση στηρίζονται τα διάφορα ρεύματα της μόδας. Μιμούμαστε τις συνήθειες των άλλων, έστω κι αν είναι εσφαλμένες.

Μιμούμαστε τα πάθη, μιμούμα­στε οτιδήποτε είναι παράλογο, οτιδήποτε ζουν και επαναλαμβάνουν ασταμάτητα οι άλλοι κλπ.

Είναι ανάγκη, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες του σχολείου να διδάσκουν στους σπουδαστές να σκέπτονται μόνοι τους με τρόπο ανεξά­ρτητο.

Οι δάσκαλοι πρέπει να προσφέρουν στους σπου­δαστές όλες τις δυνατότητες, που θα τους επιτρέψουν να πάψουν να είναι μιμη­τικά ρομπότ.

Οι δάσκαλοι πρέπει να παραχωρούν στους σπουδαστές τις καλύτερες ευκαιρίες για να αναπτύξουν τη δημιουργική τους δύναμη.

Είναι επείγον οι σπουδαστές να γνωρίσουν την αληθινή ελευθερία ώστε, χωρίς κανένα φόβο, να μπο­ρούν να μαθαίνουν να σκέπτονται μόνοι τους, ελεύθερα. Ο νους που ζει σκλάβος του τι θα πουν, ο νους που μιμείται από φόβο μήπως παραβιάσει τις παραδόσεις, τους κανόνες, τα έθιμα, τις συνήθειες κλπ., δεν είναι ένας νους δημιουργικός, δεν είναι ένας νους ελεύθερος.

Ο νους των ανθρώπων μοιάζει μ' ένα σπίτι κλειστό και σφραγισμένο με επτά σφραγίδες, ένα σπίτι όπου τίποτα το καινούργιο δεν μπορεί να φθάσει, ένα σπίτι όπου βασιλεύει μόνο ο θάνατος και ο πόνος.

Το καινούργιο μπορεί να έλθει μόνο εκεί όπου δεν υπάρχει φόβος, εκεί όπου δεν υπάρχει η μίμηση, εκεί όπου δεν υπάρχουν προσκολλήσεις στα πράγματα, στο χρήμα, στα πρόσωπα, στις παραδόσεις, στις συνή­θειες κλπ.

Οι άνθρωποι ζουν σκλάβοι της δολοπλοκίας, της ζήλιας, των οικογενειακών εθίμων, των συνηθειών, της ακόρεστης επιθυμίας να κερδίσουν θέσεις και ν’ανέβουν, να σκαρφαλώσουν ως την κορυφή της κοινωνικής κλίμακας για να επιβάλλονται.

Οι καθηγητές πρέπει επειγόντως να διδάξουν στους σπουδαστές τους και τις σπουδάστριες, την ανα­γκαιότητα να μη μιμούνται πια, εκείνη την παλαιά, άχρηστη και εκφυλισμένη τάξη των πραγμάτων.

Είναι επείγον, οι μαθητές να μάθουν στο σχολείο να δημιουργούν ελεύθερα, να σκέπτονται ελεύθερα, να αισθάνονται ελεύθερα.

Οι σπουδαστές περνούν τα πιο όμορφα χρόνια της ζωής τους στο σχολείο αποκτώντας  πληροφορίες, ωστόσο δεν τους μένει χρόνος να σκεφτούν πάνω σ' όλα αυτά τα πράγματα.

Επί δέκα ή δεκαπέντε χρόνια περνούν στο σχολείο μια ζωή ασυνείδητων ρομπότ και βγαίνουν από το σχολείο με τη συνείδηση κοιμισμένη, αλλά αυτοί φεύγουν από το σχολείο πιστεύοντας ότι είναι πολύ έξυπνοι.

Το διανοητικό του ανθρώπινου όντος ζει εγκλω­βισμένο μέσα σε συντηρητικές και αντιδραστικές ιδέες.

Το ανθρώπινο ον δεν μπορεί να σκεφθεί με τρόπο πρα­γματικά ελεύθερο, γιατί είναι γεμάτο φόβο.

Το ανθρώπινο ον φοβάται τη ζωή, φοβάται το θά­νατο, φοβάται το τί θα πουν οι άλλοι, τις φλυαρίες, τις επιπλήξεις, φοβάται να χάσει την εργασία του, να παραβιάσει τους κανονισμούς, φοβάται μήπως κάποιος της πάρει το σύζυγο ή του κλέψει τη σύζυγο, κλπ.

Στο σχολείο μας μαθαίνουν να μιμούμαστε και βγαίνοντας απ' αυτό, γινόμαστε μιμητές. Δεν έχουμε ελεύθερη πρωτοβουλία επειδή από τη στιγμή που θα βρεθούμε στα θρανία του σχολείου μας διδάσκουν να μιμούμαστε.

Οι άνθρωποι μιμούνται από φόβο για το τί μπο­ρούν να πουν οι άλλοι, οι σπουδαστές μιμούνται επει­δή οι δάσκαλοι, τους έχουν πραγματικά τρομοκρατήσει τους φουκαράδες τους σπουδαστές, απειλώντας τους κάθε στιγμή, απειλώντας τους με μια άσχημη παρατήρη­ση, απειλώντας τους με διάφορες τιμωρίες, απειλώντας τους με αποβολή κλπ.

Εάν θέλουμε πραγματικά να γίνουμε δημιουργοί, με την πιο βαθιά έννοια της λέξης, πρέπει να συνειδη­τοποιήσουμε όλη αυτή τη σειρά μιμήσεων, που μας κρα­τά, δυστυχώς, παγιδευμένους.

Όταν θα είμαστε ικανοί να γνωρίσουμε όλη αυτή τη σειρά των μιμήσεων, όταν θα έχουμε αναλύσει λεπτομερειακά κάθε μια από τις μιμήσεις, θα γίνουμε συνειδητοί αυτών των πραγμάτων και η λογική συνέ­πεια θα είναι να γεννηθεί μέσα μας με τρόπο αυθόρμητο η δύναμη της δημιουργίας.

Απόσπασμα από το βιβλίο "Βασική Εκπαίδευση" του Α.Δ. Σαμαέλ Αούν Βεόρ

Scroll to Top